Ο Βυζαντινός αυτοκράτορας (976-1025) Βασίλειος Β', συχνά επονομαζόμενος
Βουλγαροκτόνος, θεωρείται ο τελευταίος μεγάλος αυτοκράτορας της
Μακεδονικής δυναστείας, ένας από τους κυριότερους ήρωες της «βυζαντινής
εποποϊίας».
Ήταν γιος του αυτοκράτορα Ρωμανού Β' και της Θεοφανούς που είχε Ελληνική καταγωγή, γεννημένη στη Λακωνία. Ανέλαβε τη διακυβέρνηση της αυτοκρατορίας σε ηλικία 18 ετών έχοντας όμως επιτροπευθεί από δύο εξαίρετους στρατιώτες-αυτοκράτορες, τον Νικηφόρο Φωκά, δεύτερο σύζυγο της Θεοφανούς, και τον Ιωάννη Τσιμισκή των οποίων το έργο ανέλαβε να συνεχίσει.
Βασιλεία
Η αρχή της βασιλείας του σημαδεύτηκε από τις εξεγέρσεις των Βάρδα Σκληρού και Βάρδα Φωκά οι οποίοι στην προσπάθειά τους να αναρριχηθούν στο θρόνο της Κωνσταντινούπολης οδήγησαν το κράτος σε εμφύλια σύρραξη. Για την αντιμετώπισή τους, μεταξύ άλλων ενεργειών, ο Βασίλειος ζήτησε τη συμμαχία του πρίγκηπα Βλαδίμηρου των Ρως. Ως μέρος αυτών των επαφών, ο αυτοκράτορας έδωσε ως γυναίκα του στο Βλαδίμηρο την πορφυρογέννητη αδελφή του Άννα, ενώ ο ίδιος ο πρίγκηπας του Κιέβου βαφτίστηκε χριστιανός με συνέπεια τον μαζικό εκχριστιανισμό και του ρωσικού λαού.
Ο Βασίλειος αφού εδραίωσε την κυριαρχία του με κατανίκηση και παραδειγματική τιμωρία των στασιαστών, έστρεψε την προσοχή του προς την Βουλγαρική λαίλαπα. Έχοντας την προσοχή του στραμμένη στην καταστολή της εξέγερσης, βρήκαν ευκαιρία οι Βούλγαροι, που ήταν υποτελείς της αυτοκρατορίας, και με αρχηγό τους τον Σαμουήλ ξεκίνησαν έναν αγώνα κατά του Βυζαντίου που διήρκεσε κοντά 30 έτη. Η μάχη εναντίον τους κοντά στη Λάρισα το 987, κατέληξε σε βαριά ήττα του Βασιλείου, γεγονός που σημάδεψε για όλη του τη ζωή την πολιτική του εναντίον τους. Οι Βούλγαροι κατόπιν, επιδόθηκαν σε σφαγές και λεηλασίες όλου του ελλαδικού χώρου μέχρις ότου ο Βασίλειος με τη βοήθεια των στρατηγών του Νικηφόρου Ουρανού και Νικηφόρου Ξιφία κατάφερε και τους νίκησε σε διάφορες μάχες.
Το τέλος του Βουλγαρικού κινδύνου, ήρθε με την μάχη στη θέση Κλειδί (κοντά στις Σέρρες) το 1014, όπου ο Βασίλειος κατέστρεψε τον στρατό του Σαμουήλ και συνέλαβε 14.000 αιχμαλώτους. Θεωρώντας τους Βούλγαρους στασιαστές (γιατί ήδη ανήκαν στην αυτοκρατορία) τους επέβαλε την ανάλογη ποινή, έτσι τύφλωσε όλους τους αιχμαλώτους φροντίζοντας όμως ανά 100 άνδρες να αφήνει ένα μονόφθαλμο ώστε να οδηγήσουν του υπόλοιπους στον Σαμουήλ. Εκείνος μόλις αντίκρισε το οικτρό θέαμα που παρουσίαζε ο στρατός του έπαθε συμφόρηση και πέθανε σε φρικτούς πόνους.
Ο Βασίλειος συνέχισε την προέλασή του από τη Στρώμνιτσα έως το Μελένικο, εισέβαλε στη Πελαγονία και από τη πεδιάδα της Καρατζόβας έφθασε στη Θεσσαλονίκη (1015) και στη συνέχεια μέσω Λιβαδιάς έφτασε μέχρι την Αθήνα, όπου παρέμεινε αρκετό χρονικό διάστημα και προσκύνησε στην Παναγία την Αθηνιώτισσα (Παρθενώνας).
Εκτός από τους Βούλγαρους ο Βασίλειος πολέμησε και νίκησε τους Άραβες στη Συρία, τους Λογγοβάρδους στη Νότια Ιταλία, τους Αρμένιους στην Κιλικία και τους Νορμανδούς στη Σικελία. Απεβίωσε το 1025 σε ηλικία 68 ετών, έχοντας περάσει σχεδόν ολόκληρη τη ζωή του επάνω στο άλογο πολεμώντας διαρκώς.
Ο Βασίλειος Β΄ζήτησε την βοήθεια του Βλαδημίρου για να εξουδετερώσει την ανταρσία των γαιοκτημόνων. Ο Βλαδίμηρος δέχτηκε και σε αντάλλαγμα ζήτησε να παντρευτεί την αδερφή του Βασιλείου,΄Αννα. Το ρωσικό στρατιωτικό σώμα που στάλθηκε συνέτριψε την ανταρσία των γαιοκτημόνων, αλλά ο Βασίλειος δεν τήρησε την υπόσχεση του. Όταν όμως ο Βλαδίμηρος κατέβαλε την Χερσώνα, ο Βασίλειος δέχτηκε να δώσει σε γάμο την αδερφή αρκεί ο Βλαδίμηρος να ασπαζόταν τον Χριστιανισμό. Ο Βλαδίμηρος δέχεται και έτσι στην Χερσώνα γίνεται η βάπτιση του και ο γάμος. Μετά ακολούθησε η ομαδική βάπτιση των Ρως στα ύδατα του ποταμού Δνείπερου.
Απολογισμός
Άφησε το Βυζάντιο στην ισχυρότερη θέση μετά την εποχή του Ιουστινιανού, αλλά δυστυχώς ο αδερφός του Κωνσταντίνος που τον διαδέχθηκε δεν του έμοιαζε ούτε στο ελάχιστο, με αποτέλεσμα να ξεκινήσει σχεδόν αμέσως μια περίοδος διάλυσης της αυτοκρατορίας που συνεχίσθηκε μέχρι την άνοδο στο θρόνο του Αλέξιου Α' του Κομνηνού. Εκτός από τους πολέμους όμως ο Βασίλειος ασχολήθηκε και με τη νομοθεσία, θεσπίζοντας νέους νόμους στον αγώνα του εναντίον των «δυνατών», των μεγάλων γαιοκτημόνων δηλαδή που αμφισβητούσαν την κεντρική εξουσία και απομυζούσαν το λαό. Για την καταστροφή των Βουλγάρων, ο λαός που τον λάτρεψε τον ονόμασε Βουλγαροκτόνο, ένα όνομα με το οποίο έμεινε γνωστός στην ιστορία.
Ήταν γιος του αυτοκράτορα Ρωμανού Β' και της Θεοφανούς που είχε Ελληνική καταγωγή, γεννημένη στη Λακωνία. Ανέλαβε τη διακυβέρνηση της αυτοκρατορίας σε ηλικία 18 ετών έχοντας όμως επιτροπευθεί από δύο εξαίρετους στρατιώτες-αυτοκράτορες, τον Νικηφόρο Φωκά, δεύτερο σύζυγο της Θεοφανούς, και τον Ιωάννη Τσιμισκή των οποίων το έργο ανέλαβε να συνεχίσει.
Βασιλεία
Η αρχή της βασιλείας του σημαδεύτηκε από τις εξεγέρσεις των Βάρδα Σκληρού και Βάρδα Φωκά οι οποίοι στην προσπάθειά τους να αναρριχηθούν στο θρόνο της Κωνσταντινούπολης οδήγησαν το κράτος σε εμφύλια σύρραξη. Για την αντιμετώπισή τους, μεταξύ άλλων ενεργειών, ο Βασίλειος ζήτησε τη συμμαχία του πρίγκηπα Βλαδίμηρου των Ρως. Ως μέρος αυτών των επαφών, ο αυτοκράτορας έδωσε ως γυναίκα του στο Βλαδίμηρο την πορφυρογέννητη αδελφή του Άννα, ενώ ο ίδιος ο πρίγκηπας του Κιέβου βαφτίστηκε χριστιανός με συνέπεια τον μαζικό εκχριστιανισμό και του ρωσικού λαού.
Ο Βασίλειος αφού εδραίωσε την κυριαρχία του με κατανίκηση και παραδειγματική τιμωρία των στασιαστών, έστρεψε την προσοχή του προς την Βουλγαρική λαίλαπα. Έχοντας την προσοχή του στραμμένη στην καταστολή της εξέγερσης, βρήκαν ευκαιρία οι Βούλγαροι, που ήταν υποτελείς της αυτοκρατορίας, και με αρχηγό τους τον Σαμουήλ ξεκίνησαν έναν αγώνα κατά του Βυζαντίου που διήρκεσε κοντά 30 έτη. Η μάχη εναντίον τους κοντά στη Λάρισα το 987, κατέληξε σε βαριά ήττα του Βασιλείου, γεγονός που σημάδεψε για όλη του τη ζωή την πολιτική του εναντίον τους. Οι Βούλγαροι κατόπιν, επιδόθηκαν σε σφαγές και λεηλασίες όλου του ελλαδικού χώρου μέχρις ότου ο Βασίλειος με τη βοήθεια των στρατηγών του Νικηφόρου Ουρανού και Νικηφόρου Ξιφία κατάφερε και τους νίκησε σε διάφορες μάχες.
Το τέλος του Βουλγαρικού κινδύνου, ήρθε με την μάχη στη θέση Κλειδί (κοντά στις Σέρρες) το 1014, όπου ο Βασίλειος κατέστρεψε τον στρατό του Σαμουήλ και συνέλαβε 14.000 αιχμαλώτους. Θεωρώντας τους Βούλγαρους στασιαστές (γιατί ήδη ανήκαν στην αυτοκρατορία) τους επέβαλε την ανάλογη ποινή, έτσι τύφλωσε όλους τους αιχμαλώτους φροντίζοντας όμως ανά 100 άνδρες να αφήνει ένα μονόφθαλμο ώστε να οδηγήσουν του υπόλοιπους στον Σαμουήλ. Εκείνος μόλις αντίκρισε το οικτρό θέαμα που παρουσίαζε ο στρατός του έπαθε συμφόρηση και πέθανε σε φρικτούς πόνους.
Ο Βασίλειος συνέχισε την προέλασή του από τη Στρώμνιτσα έως το Μελένικο, εισέβαλε στη Πελαγονία και από τη πεδιάδα της Καρατζόβας έφθασε στη Θεσσαλονίκη (1015) και στη συνέχεια μέσω Λιβαδιάς έφτασε μέχρι την Αθήνα, όπου παρέμεινε αρκετό χρονικό διάστημα και προσκύνησε στην Παναγία την Αθηνιώτισσα (Παρθενώνας).
Εκτός από τους Βούλγαρους ο Βασίλειος πολέμησε και νίκησε τους Άραβες στη Συρία, τους Λογγοβάρδους στη Νότια Ιταλία, τους Αρμένιους στην Κιλικία και τους Νορμανδούς στη Σικελία. Απεβίωσε το 1025 σε ηλικία 68 ετών, έχοντας περάσει σχεδόν ολόκληρη τη ζωή του επάνω στο άλογο πολεμώντας διαρκώς.
Ο Βασίλειος Β΄ζήτησε την βοήθεια του Βλαδημίρου για να εξουδετερώσει την ανταρσία των γαιοκτημόνων. Ο Βλαδίμηρος δέχτηκε και σε αντάλλαγμα ζήτησε να παντρευτεί την αδερφή του Βασιλείου,΄Αννα. Το ρωσικό στρατιωτικό σώμα που στάλθηκε συνέτριψε την ανταρσία των γαιοκτημόνων, αλλά ο Βασίλειος δεν τήρησε την υπόσχεση του. Όταν όμως ο Βλαδίμηρος κατέβαλε την Χερσώνα, ο Βασίλειος δέχτηκε να δώσει σε γάμο την αδερφή αρκεί ο Βλαδίμηρος να ασπαζόταν τον Χριστιανισμό. Ο Βλαδίμηρος δέχεται και έτσι στην Χερσώνα γίνεται η βάπτιση του και ο γάμος. Μετά ακολούθησε η ομαδική βάπτιση των Ρως στα ύδατα του ποταμού Δνείπερου.
Απολογισμός
Άφησε το Βυζάντιο στην ισχυρότερη θέση μετά την εποχή του Ιουστινιανού, αλλά δυστυχώς ο αδερφός του Κωνσταντίνος που τον διαδέχθηκε δεν του έμοιαζε ούτε στο ελάχιστο, με αποτέλεσμα να ξεκινήσει σχεδόν αμέσως μια περίοδος διάλυσης της αυτοκρατορίας που συνεχίσθηκε μέχρι την άνοδο στο θρόνο του Αλέξιου Α' του Κομνηνού. Εκτός από τους πολέμους όμως ο Βασίλειος ασχολήθηκε και με τη νομοθεσία, θεσπίζοντας νέους νόμους στον αγώνα του εναντίον των «δυνατών», των μεγάλων γαιοκτημόνων δηλαδή που αμφισβητούσαν την κεντρική εξουσία και απομυζούσαν το λαό. Για την καταστροφή των Βουλγάρων, ο λαός που τον λάτρεψε τον ονόμασε Βουλγαροκτόνο, ένα όνομα με το οποίο έμεινε γνωστός στην ιστορία.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου